Çocuğa abdest ve namaz öğretmeye başlamak
Ebeveynlerin çocuklarına doğru abdest yöntemini öğretmeleri gerekir. Çünkü namaz sadece temiz olunduğunda sahih olur. Abdest öğretimi aşağıdaki gibi olmalıdır:
Çocuğun önünde abdest almak ve abdesti birkaç kez tekrarlamak, sonra çocuğun abdest almasını istemek. Çocuk abdest alırken hata yaparsa, onu yönlendirmek ve hatasını düzeltmek. Çünkü direkt gözlem yöntemi en başarılı öğretim yöntemlerinden biridir.
Abdesti iyi aldığında çocuğa küçük bir ödül vermek. Bu ödülün çocuğun ilgi alanına giren ve sevdiği bir şey olması iyi olur.
Hata yaptığında çocuğu azarlamamak; çünkü hala öğrenme aşamasındadır.
Çocuğa temizliğin hem bedensel hem de ruhsal olduğunu ve abdest almanın büyük sevapları olduğunu hatırlatmak. Bunun için çocuğa Peygamberimizin hadislerini hatırlatmak, “Müslüman bir kişi abdest aldığında, günahları kulaklarından, gözlerinden, ellerinden ve ayaklarından çıkar. Oturduğunda bağışlanmış olarak oturur.”
Namaz öğretiminde dereceli olmak. Ana-babaların ilk derecede çocuklarına abdest, namaz olmadan geçersiz olan şeyi öğretmeleri gerekir
Çocuğun namaz kılmayı görmesini sağlamak. İslam ana-babalara çocuklarına iyi terbiye vermelerini ve erdemli ahlaka ve ibadet etmeye dayalı olarak yetiştirmelerini emreder. Bunun yolu onlara namaz kılmayı öğretmek, öğrendikten sonra onlara namaz kılmayı emretmek ve çocuklara küçük yaştan itibaren namazı kökleştirmektir. Bunun delili Peygamberimizin hadisidir: “Yedi yaşına girdiklerinde çocuklarınızı namaz kılmaya emredin, on yaşına girdiklerinde onlara vurarak emredin ve yataklarında ayırın.”
Çocuğun namazı şu yollardan biriyle görmesi mümkündür:
Çocukla birlikte namazın nasıl kılındığını gösteren video izlemek. Ana-baba veya öğretmenler, namazın adımlarını detaylı bir şekilde gösteren bazı videolardan yararlanabilir. Bu tür videolar çoğalmış ve sosyal medya platformlarında, eğitim platformlarında, televizyonlarda ve diğer yerlerde yaygınlaşmıştır. Çoğu insan böyle faydalı görsel materyalleri izlemeyi kolay bulmaktadır. Bu, çocuklara namazın adımlarını adım adım öğretmenin başarılı bir yoludur.
Çocuğun önünde namaz kılmak. Çocuğa namazı, önünde namaz kılarak öğretmek gerekir. Bu namaz huşu içinde, güzel bir şekilde olmalıdır. Bunu birkaç gün tekrarlamak gerekir. Böylece çocuk namaz hareketlerine alışır. Ana-babalar bunu küçük yaştan itibaren yapmalıdır. Çocuk doğası gereği her şeyi ana-babasını taklit ederek öğrenir. Yemek yeme, içme, konuşma ve diğer her şeyi ana-babasını taklit ederek öğrenir. Bu nedenle çocuk yedi yaşına geldiğinde namazın şartları ve sünnetleri konusunda yönlendirilmelidir.
Namazı iyi kıldığında çocuğa ödül vermek. Bunun amacı namazı kurtuluş yolu ve ödül ile ilişkilendirmektir. Ödülün ahirette cennet kazanmak olduğunu bilmesi gerekir. On yaşına geldiğinde çocuk namazlarını düzenli kılmaya zorlanmalıdır. Namazı ihmal ederse onu uyarmak, sonra tehdit etmek, sonra azarlamak ve ibadeti ihmal ettiği için dövmek gerekir. Dövmenin ancak düzeltme başarısız olduktan sonraki son aşama olduğunu ve birçok şartı olması gerektiğini belirtmek gerekir.
Çocuğu camiye götürmek. Çocuğun doğru namazı öğrenmesinin en başarılı yollarından biri camide namaz kılanları görmesidir. Bu nedenle babanın yedi yaşını dolduran oğullarını Allah’ın evine alıştırması tavsiye edilir. Böylece namazı sevecek ve kalbi namaz ve camiye bağlanacaktır. Namaz çocuğun zihnine yerleşecek. Büyüdüğünde ve ergenlik çağına geldiğinde namaz hayatının bir parçası haline gelecek ve camilere gitmeye ve salihlerle bir araya gelip onlardan öğrenmeye alışacaktır.
Öğrenilmek istenen şeyi görmek en iyi öğretim yöntemlerinden biridir. Bu nedenle ana-babaların çocuklarının namazı, önlerinde namaz kılarak ve onları camilere götürerek ve modern teknolojik araçlardan yararlanarak görmelerini sağlamaları gerekir.
Namazı doğru bir şekilde kılmanın yöntemi
Namazı doğru bir şekilde kılmanın bir yöntemi vardır. Bu, Peygamberimizin (s.a.v.) namaz kıldığı yöntemdir. Bu yöntemi aşağıdaki gibi açıklayabiliriz:
Kıbleye yönelmek: Ondan sapma veya yüz çevirme olmadan.
Niyet etmek: Kalpten, söylemeden niyet etmektir.
Tekbir almak: “Allahu Ekber” demektir. Tekbir alırken elleri omuzlara kadar kaldırmak gerekir. Sonra sağ eli sol elinin üzerine göğsünün ortasına koymak gerekir.
İftitah duasi: “Sübhaneke Allâhümme ve bihamdike ve tebârekesmüke ve teâlâ ceddüke ve lâ ilâhe gayrüke” demektir.
Şeytandan Allah’a sığınmak: “Euzü billâhi mine’ş-şeytâni’r-racim” dedikten sonra besmele çekmek gerekir.
Fatiha suresini okumak: Sonra Kur’an-ı Kerim’den ne kadar okunabiliyorsa okumak gerekir.
Rükû: Allah’a saygı olarak sırtı eğmek ve rükûda tekbir almak gerekir. Rükûda “Sübhâne Rabbiyel-Azîm” üç kez demek gerekir.
Başı rükûdan kaldırmak: “Semiallâhu limen hamideh” demek ve elleri omuzlara kaldırmak gerekir.
Secde: İlk secde huşu içinde olmalıdır. Secdede tekbir almak ve “Sübhâne Rabbiyel-A’lâ” üç kez söylemek gerekir.
Secdeden başı kaldırmak: “Allahu Ekber” demek gerekir.
İki secde arasında oturmak: Sol ayağın üzerine oturmayı tercih etmek ve eğer yapabilirse sağ ayağını kaldırmak gerekir. Duasını yaparken başparmağını kaldırıp hareket ettirmesi gerekir.
İkinci secde: Birinci secdeyle aynı şekilde, söz ve davranış olarak yapılmalıdır.
İkinci secdeden kalkmak: “Allahu Ekber” demek gerekir.
Tahiyyatü’l-müslimîn okumak: “Ettehiyyâtü lillâhi ves-salavâtü vet-tayyibât. Essalâmü aleyke eyyühen-Nebiyyü ve rahmetullâhi ve berekâtüh. Essalâmü aleynâ ve alâ ibâdillâhis-sâlihîn. Eşhedü en lâ ilâhe illallâh ve eşhedü enne Muhammeden abduhû ve rasûlüh” demek gerekir.
Tahiyyat’tan sonra ayağa kalkmak: Üç veya dört rekatlı namazı tamamlamak için bunu yapmak gerekir.
Son oturuş ve İbrahim duası: “Allahumme salli ala Muhammed ve ala ali Muhammed, kema salayta ala Ibrahim ve ala ali Ibrahim, innaka Hamidun Majeed. Allahumme barik ala Muhammed ve ala ali Muhammed, kema barakta ala Ibrahim ve ala ali Ibrahim, innaka Hamidun Majeed” demek gerekir.
Selam: Sağa “Es-Selamu aleyküm ve rahmetullah” dedikten sonra sola selam vermek gerekir.
Namazın doğru şeklini, kıbleye yönelmekle başlayıp selamla biten şekli anlatan yukarıda. Belirtmek gerekir ki, anlatılan şekil zorunlu işleri ve müstehap işleri içermektedir.
